Ασφάλεια τροφίμων: τι πρέπει να προσέχει ο καταναλωτής κατά την επιλογή και τη συντήρησή τους;

Πολλές φορές σκεπτόμενοι τη διατροφή μας, εστιάζουμε στο πόσο θρεπτικό είναι το τρόφιμο που θα καταναλώσουμε, αγνοώντας πόσο ασφαλές είναι αυτό. Η ποιότητα του κάθε τροφίμου διασφαλίζεται μέσα από την εφαρμογή των κανόνων υγιεινής σε κάθε στάδιο παραγωγής του μέχρι να φτάσει στον καταναλωτή αλλά ποιος είναι ο δικός μας ρόλος για τη σωστή συντήρηση αυτού και κατ’ επέκταση την αποτροπή ενδεχόμενης αλλοίωσης του αλλά και την αποφυγή τροφιμογενών νοσημάτων;

Αρχικά, κατά την αγορά ενός προϊόντος θα πρέπει να ελέγχουμε την ημερομηνία λήξης του και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο περιέκτης. Αποφεύγουμε να αγοράσουμε ένα τρόφιμο, όπου ο περιέκτης του έχει φουσκώσει, έχει κάποια διαρροή ή κάποιο χτύπημα το οποίο επηρεάζει την ασφάλειά του. Ένας άλλος απλός κανόνας, κατά την αγορά, αφορά τη σειρά που διαλέγουμε τα τρόφιμα, επιλέγοντας πρώτα όσα διατηρούνται σε θερμοκρασία δωματίου και στο τέλος όσα διατηρούνται στο ψυγείο ή την κατάψυξη και αυτό για να αποφύγουμε την μερική απόψυξη των τελευταίων. Έτσι, διατηρούμε την ψυκτική αλυσίδα των τροφίμων. Γενικά, εφαρμόζουμε τον κανόνα των δύο ωρών, δηλαδή πρέπει να τοποθετήσουμε στο ψυγείο ή την κατάψυξη του σπιτιού μας τα προϊόντα που το χρειάζονται μέσα σε δύο ώρες από την ώρα που τα αγοράζουμε.

Κατά την αποθήκευση, είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε την καθαριότητα του χώρου και την τοποθέτηση των τροφίμων μακριά από χημικές ουσίες. Ακολουθούμε τις οδηγίες ορθού χειρισμού των τροφίμων που αναγράφονται στην ετικέτα των τροφίμων. Τρόφιμα όπως το αλεύρι, σιμιγδάλι, όσπρια είναι καλό να τα αποθηκεύσουμε σε σφραγισμένο δοχείο σε ντουλάπι και να ελέγχουμε συχνά την εισβολή από έντομα. Όσον αφορά τη λειτουργία του ψυγείου, ρυθμίζουμε τη θερμοκρασία στους 4 °C και την κατάψυξη στους -18 °C, ελέγχοντας τα τακτικά και αφήνουμε χώρο ανάμεσα στα προϊόντα για να διασφαλίσουμε τη ροή του ψυχρού αέρα. Αποφεύγουμε την αλόγιστη χρήση του ψυγείου (π.χ. ανοικτή πόρτα του ψυγείου για πολλή ώρα). Τοποθετούμε τα φρούτα και τα λαχανικά ξεχωριστά στα ειδικά συρτάρια, τα ωμά τρόφιμα στο πρώτο ράφι (ψυχρότερο σημείο), τα γαλακτοκομικά/αλλαντικά/αυγά και μαγειρεμένα φαγητά στα μεσαία ράφια, τα γλυκά και τρόφιμα μακράς διαρκείας στα πάνω ράφια. Στην πόρτα του ψυγείου βάζουμε λιγότερο ευπαθή τρόφιμα, όπως μαρμελάδες, αναψυκτικά κτλ και όχι τα γαλακτοκομικά, όπως πολλοί συνηθίζουν (εξαίρεση αποτελεί το βούτυρο).

Φροντίζουμε να αποθηκεύσουμε τα τρόφιμα σύμφωνα με τις οδηγίες, όταν αναγράφονται στη συσκευασία. Όταν παρόλα αυτά, δεν έχουμε κάποιο συσκευασμένο τρόφιμο με οδηγίες τότε ακολουθούμε τους εξής χρόνους συντήρησης: 

Τέλος, τα μαγειρεμένα τρόφιμα και ιδιαίτερα το κρέας και τα πουλερικά δεν πρέπει να μένουν για περισσότερες από δύο ώρες σε θερμοκρασία δωματίου καθώς οι θερμοκρασίες από 5 έως 60 °C αποτελούν ιδανικές συνθήκες πολλαπλασιασμού των μικροοργανισμών. Ιδανικά τα τοποθετούμε στο ψυγείο ή την κατάψυξη και τα χρησιμοποιούμε όταν θελήσουμε.

Γενικά, πρέπει να ελέγχετε τα τρόφιμα τόσο οπτικά όσο και με την όσφρηση. Η εμφάνιση μούχλας είναι ένα σημάδι αλλοίωσης αλλά όχι το μοναδικό. Πέρα από την αλλοίωση του προϊόντος, δίνουμε πολλή προσοχή στην τήρηση των παραπάνω κανόνων ώστε να αποφύγουμε τον κίνδυνο τροφιμογενούς νοσήματος. Αυτό είναι σημαντικό καθώς τα παθογόνα βακτήρια που είναι η αιτία αυτών μπορεί να μην ¨φανερωθούν” οργανοληπτικά στο τρόφιμο ώστε να το υποψιαστούμε. 

Extra tip: Η Υπηρεσία Ασφάλειας και Επιθεώρησης Τροφίμων του υπουργείου υγείας των ΗΠΑ, σε συνεργασία με το Cornell University και το Food Marketing Institute, σχεδίασαν το foodkeeper app, στο οποίο μπορείτε να βρείτε εύκολα και γρήγορα οδηγίες συντήρησης κάθε κατηγορίας τροφίμου που σας ενδιαφέρει, προκειμένου να παραμείνουν τα τρόφιμά σας ασφαλή αλλά και φρέσκα στο μέγιστο δυνατό χρονικό διάστημα. Θα το βρείτε εδώ: https://www.foodsafety.gov/keep-food-safe/foodkeeper-app#

Πηγή:

www.diatrofikoiodigoi.gr

FDA: https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/are-you-storing-food-safely

ΕΦΕΤ: https://www.efet.gr/files/egxeiridio.pdf?fbclid=IwAR04R04pEQKut72giSwAhSLDAgKnqTAPNbqU0vlmTh2_RNLutJQRwJaSEFU