Είδη χορτοφαγίας: τι περιλαμβάνουν και τι αποκλείουν όσοι τα ακολουθούν
Τα τελευταία 10 χρόνια παρατηρείται πως όλο ένα και περισσότεροι άνθρωποι προσεγγίζουν έναν χορτοφαγικό τρόπο ζωής, κυρίως στις δυτικές χώρες. Η φυτοφαγία αφορά την αποφυγή ζωικών τροφίμων και ανάλογα το είδος του διαιτητικού προτύπου που ακολουθεί κάποιος, υπάρχει μία ποικιλία ή και ευελιξία, θα έλεγε κανείς, στον αποκλεισμό των τροφίμων.
Αρχικά, οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την στροφή στις διατροφικές συνήθειες τους ακολούθους της φυτοφαγίας είναι κυρίως η προστασία των ζώων και ακολούθως, τα οφέλη που προκύπτουν για την υγεία, η ανησυχία για χρήση αντιβιοτικών και ορμονών στα ζώα και η προστασία του περιβάλλοντος μέσω της μείωσης της εκμετάλλευσης των περιβαλλοντικών πόρων.
Μάλιστα, ο βιγκανισμός δεν είναι απλώς είδος διατροφής, στηρίζεται σε μία ιδεολογία και έναν αγώνα γενικότερα κατά της εκμετάλλευσης των ζώων και έτσι πέρα από τις διατροφικές επιλογές που γίνονται, αποκλείεται και η χρήση μαλλιού, μεταξιού και δέρματος, ενώ παράλληλα απαγορεύεται και κάθε προϊόν που έχει δοκιμαστεί σε ζώο π.χ. κάποια καλλυντικά.
Ποια είναι, όμως, τα είδη μίας χορτοφαγικής δίαιτας, όπως έχουν καταγραφεί έως τώρα, και τι περιλαμβάνουν;
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, υπάρχει η γαλακτο-ωο-φυτοφαγική δίαιτα (lacto-ovo vegetarian), η γαλακτο-φυτοφαγική δίαιτα (lacto-vegetarian), η ωο-φυτοφαγική δίαιτα (ovo-vegetarian), η αυστηρή φυτοφαγική δίαιτα (vegan), η pollo-vegatarian, η πεσκο-φυτοφαγική δίαιτα (pescatarian), η flexitarian ή semi-vegetarian , η μακροβιοτική δίαιτα και η ωμο-φυτοφαγική δίαιτα (raw-vegan). Τέλος, υπάρχει και μία πιο ακραία κατηγορία φυτοφαγικής δίαιτας, οι fruitarians, οι οποίοι καταναλώνουν μόνο πολτώδη και αποξηραμένα φρούτα. Στον πίνακα που ακολουθεί, φαίνεται τι περιλαμβάνεται και τι απορρίπτεται στο κάθε είδος φυτοφαγίας ξεχωριστά.
| Είδη φυτοφαγικής δίαιτας | Τρόφιμα |
| lacto-ovo-vegetarian | Αποκλείουν κρέας και ψάρια. Τρώνε αυγά και γαλακτοκομικά. |
| lacto-vegetarian | Αποκλείουν κρέας, ψάρια και αυγά. Τρώνε γαλακτοκομικά. |
| ovo-vegetarian | Αποκλείουν κρέας, ψάρια και γαλακτοκομικά. Τρώνε αυγά. |
| pescetarian | Αποκλείουν το κρέας. Τρώνε ψάρια και θαλασσινά και προαιρετικά γαλακτοκομικά και αυγά. |
| Flexitarian/semi vegetarians | Ασπάζονται τη φυτοφαγική φιλοσοφία, αποκλείοντας κρέας, ψάρια και τα προϊόντα τους αλλά περιστασιακά καταναλώνουν κάποιες μικρές ποσότητες αυτών. |
| pollo-vegetarians | Αποκλείουν το κόκκινο κρέας και τα ψάρια. Kαταναλώνουν κοτόπουλο, αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα. |
| vegan | Αποκλείουν όλα τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα και προϊόντα αυτών (κρέας, ψάρι, αυγά, γάλα, μέλι και άλλα). Τρώνε όλες τις φυτικές τροφές π.χ. όσπρια, φρούτα, λαχανικά κ.α. |
| Raw vegan | Αποκλείουν όλα τα ζωικής προέλευσης τρόφιμα και προϊόντα, συγκεκριμένα φυτά, μαγειρεμένα φαγητά και επεξεργασμένα τρόφιμα. Τρώνε όσα τρόφιμα καταναλώνονται ωμά π.χ. φρούτα, λαχανικά, άψητους ξηρούς καρπούς. |
Πηγές:
Lemale, J. et al. (2019) ‘Vegan diet in children and adolescents. Recommendations from the French-speaking Pediatric Hepatology, Gastroenterology and Nutrition Group (GFHGNP)’, Archives de Pédiatrie, 26(7), pp. 442–450. doi:10.1016/j.arcped.2019.09.001.
Rudloff, S. et al. (2019) ‘Vegetarian diets in childhood and adolescence’, Molecular and Cellular Pediatrics, 6(1), p. 4. doi:10.1186/s40348-019-0091-z.
Φωτογραφία: unsplash/Ella Olsson